روشنفکری دینی؛ تعامل با جمهوری اسلامی ایران

روشنفکری دینی

تعامل با جمهوری اسلامی ایران

مسعود پورفرد

در دوره ابتدایی استقرار، جمهوری اسلامی ایران، تحت تأثیر روشنفکران دینی همچون جلال آل احمد و دکتر شریعتی قرار داشت؛ در حالی که این دو متأثر از ایدئولوژی چپ و نیز منتقد نظام سیاسی پهلوی بودند. به طور کلی در طول دهه اول استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، اقتدار فائقه و محبوبیت امام خمینی(ره)، مرزبندی و تناقض‌های درون نظام جمهوری اسلامی ایران را تحت شعاع خود قرار داده بود. نقش کاریزماتیک امام خمینی(ره) روشنفکران دینی و سایر گروه‌های فرهنگی – سیاسی را مجبور به تعدیل و اعتدال چشم اندازهای متعارض خود می‌نمود. با پایان یافتن جنگ تحمیلی و رحلت امام در فاصله تقریبا یک سال بعد از خاتمه جنگ تحمیلی به نحوی بازگشت ناپذیر همزمان با شکسته شدن گفتمان و الگوی سابق شد، دوره‌ای که نسلی جوان‌تر از روشنفکران دینی از نیروهای انقلاب پا به عرصه فرهنگ و سیاست گذاشتند و به اتفاق نظر و اجماع عقیدتی سابق پایان دادند. به تدریج ایده‌های جدید پیش از این نهفته در گستره‌ای رقابتی ظهور و بروز کرد و سرانجام انسجام فکری – سیاسی سابق توسط روشنفکران دینی جدید به چالش کشیده شد.