حقوق قراردادها در فقه امامیه (جلد ۲)

حقوق قراردادها در فقه امامیه

(جلد ۲)

توافق اراده‌ها، شرایط متعاقدان و مورد معامله

دکتر سید مصطفی محقق داماد، دکتر جلیل قنواتی، دکتر سید حسن وحدتی شبیری، دکتر ابراهیم عبدی پور فرد

توافق دو اراده که از ایجاب و قبول طرفین حاصل می‌شود، سبب ایجاد عقد است. از این رو مفهوم ایجاب و شرایط آن و نیز مفهوم قبول و شرایط آن در بردارنده مباحث مهمی است که در این کتاب مورد بحث و بررسی است. عیوب اراده از مباحث مهم و تأثیر گذار اعتبار عقد است که مانع تأثیر توافق اراده‌های طرفین است. اکراه و اشتباه به عنوان مصادیق اصلی عیوب اراده در فقه امامیه مورد بحث است. که در این تحقیق، اثر هرکدام بر روی اراده و تأثیر آنها بر اعتبار عمل حقوقی بررسی شده و در تکمیل مباحث تأثیر اضطرار بر روی اراده و اعتبار به ویژه در مصادیق مشتبه مورد بحث قرار گرفته است.

اهلیت و اختیار (داشتن سمت) از مهم‌ترین شرایط متعاقدان است و در این راستا، انعقاد عقد به نمایندگی از دیگری و روابط حقوقی سه‌گانه‌ای که بین اصیل و نماینده، نماینده و طرف عقد، طرف عقد و اصیل به وجود می‌آید، بررسی می‌شود. انعقاد عقد بدون داشتن سمت که از آن به معامله فضولی تعبیر می‌شود، در بر دارنده مباحث و مسائل پیچیده‌ای است، که در این کتاب مورد بحث است. شرایط مورد معامله همانند مالیت و منفعت عقلایی، ملکیت، موجود بودن و قدرت بر تسلیم مورد معامله و معلوم و معین بودن آن، مباحث پایانی این کتاب را تشکیل می‌دهد.