تحلیلی داستانی از سوره یوسف (ع)

تحلیلی داستانی از سوره یوسف (ع)

محمدرضا سرشار

یکی از بخش‌های مهم قرآن، که از صدر اسلام تاکنون، پیوسته مورد توجه و علاقه مسلمین، از هر صنف و قشری بوده، قصه‌های آن است. این بخش قابل توجه از کلام خدا، به دلیل وجود عناصر ادبی و هنری برجسته نهفته در آن، خاصه با تأکیدی که خداوند در آیه سوم (سوره یوسف) بر آن کرده، خود به خود، برای اهالی ادبیات، اهمیتی دو چندان یافته است. به گونه‌ای که در قرن حاضر، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به غیر از مفسران و قرآن پژوهان در میان داستان نویسان – و اخیرا نمایشنامه و فیلمنامه نویسان – مسلمان، بحث‌های بسیاری بر انگیخته و منجر به ترجمه و نگارش مقاله‌ها و کتاب‌های متعددی شده است؛ که اغلب، هریک از جنبه‌ای، حاوی نکاتی ارزشمند درباره قصه‌های قرآن و به طور خاص، «سوره یوسف»‌اند.
به دو دلیل: یک. بی‌کرانگی و عمق ناپیدایی قرآن و امکان درک و دریافت‌های تازه و نو به نو از برخی سوره‌ها و آیات این کتاب آسمانی؛ دو. آشنایی کم برخی از قلم زنان این حوزه، به گونه‌ای تخصصی با اصول نقد و نظریه پردازی در عرصه ادبیات داستانی، و در نتیجه مغفول ماندن بعضی وجوه فنی و داستان نویسی در بررسی‌ها و داوری‌ها نگارنده را بر آن داشته است تا ضمن بهره‌مندی از مطالعات پیشین، و داوری آنها، یافته‌های نو خود را به شکلی کاربردی و مفید به حال علاقه‌مندان و متخصصان حوزه ادبیات داستانی دینی ارائه کند.