این سه لیبرالیست

این سه لیبرالیست

نقد آرای ریچارد رورتی، فردریش فون هایک و میلتون فریدمن

شهریار زرشناس

نئولیبرالیسم از جمله مکاتب نوظهور غربی است که توانسته باطرح شعارهایی چون جهانی سازی، نظم نوین جهانی و نسبی‌گرایی اخلاقی مریدانی برای خود دست و پا کند. امواج این مکتب بسیاری از کشورها از جمله ایران را نیز درنوردیده و توانسته برخی جریان‌ها و نحله‌های دگراندیش داخلی را به دنبال خود بکشاند و مفتون سازد.

شاید تبیین مبانی مکتب نئولیبرالیسم، ارتباط این مکتب با نظام سرمایه‌داری و نگاهی نقدگون به اندیشه‌های رهبران فکری این مکتب یعنی ریچارد رورتی، فردریش فون هایک و میلتون فریدمن برایتان جالب باشد!

اما این سه نفر کیستند؟ کسی که به شوخی دیدگاه خود را «لیبرالیسم بورژوازی پست مدرنیست» نامید کوششگری که ترویج لیبرال ـ سرمایه‌داری را با تکیه بر برخی مقدمات و مفروضات پسامدرن در سر می‌پروراند. او کسی نیست جز ریچارد رورتی.

فردریش اگوست فون هایک اصلی‌ترین چهره تئوریک در تکوین و تطور نئولیبرالیسم! کسی که نامش با محفل “مونت پلرن” گره خورده! اما اینکه مونت پلرن چیست، پیشنهادم اینست که کتابم را تورق کنید.

 و اما میلتون فریدمن! اقتصاددان نئولیبرالیستی که با کتاب معروفش با نام سرمایه‌داری و آزادی در پی اصالت دادن به آزادی‌های لیبرالیستی بود.

چرایی بزرگ در اندیشه فریدمن این بود: او که طعم فقر را چشیده بود چرا آمالش را در اقتصاد سرمایه‌داری جستجو کرد؟!